1. Mật ong có thật sự nguyên chất không và làm sao để nhận biết?
Trả lời:
Mật ong nguyên chất là sản phẩm do ong hút mật hoa và chế biến tự nhiên mà không bị pha trộn thêm đường, nước hoặc các tạp chất khác. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có nhiều loại mật ong giả hoặc đã qua pha loãng, khiến người tiêu dùng khó phân biệt. Một số cách kiểm tra mật ong nguyên chất phổ biến gồm: nhỏ giọt mật ong vào cốc nước (mật ong thật thường chìm xuống đáy và tan chậm, còn mật ong pha loãng dễ dàng hòa tan), ngửi mùi (mật ong thật có mùi thơm tự nhiên, dễ chịu), hoặc quan sát độ sánh và màu sắc (mật ong thật thường đặc, có màu vàng tự nhiên). Tuy nhiên, cách chính xác nhất vẫn là mua mật ong từ thương hiệu uy tín hoặc có chứng nhận kiểm định chất lượng.
2. Mật ong có bị hỏng hay hết hạn sử dụng không?
Trả lời:
Mật ong là một trong số ít thực phẩm tự nhiên có thời gian bảo quản rất lâu, thậm chí nhiều năm mà không bị hỏng nếu được cất giữ đúng cách. Do mật ong có độ pH thấp và chứa nhiều chất kháng khuẩn, vi sinh vật khó có thể phát triển trong môi trường này. Tuy nhiên, theo thời gian mật ong có thể bị biến đổi về màu sắc, kết tinh hoặc thay đổi hương vị, nhưng điều đó không có nghĩa là mật ong đã hỏng. Để bảo quản tốt nhất, nên để mật ong trong chai thủy tinh, đậy kín, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ quá cao.
3. Mật ong kết tinh có phải là mật ong giả không?
Trả lời:
Không. Việc mật ong bị kết tinh (chuyển từ dạng lỏng sang dạng hạt đường nhỏ hoặc đặc lại) là một hiện tượng tự nhiên, thường xảy ra khi mật ong chứa nhiều đường glucose hoặc bảo quản trong điều kiện nhiệt độ thấp. Đây là dấu hiệu bình thường và không ảnh hưởng đến chất lượng cũng như giá trị dinh dưỡng của mật ong. Để làm mật ong trở lại dạng lỏng, bạn có thể đặt chai mật ong vào nước ấm khoảng 40–50°C trong vài phút. Tuy nhiên, tuyệt đối không nên đun mật ong trực tiếp ở nhiệt độ cao, vì sẽ làm mất đi các enzym và dưỡng chất quý.
4. Mật ong có những lợi ích sức khỏe nào nổi bật?
Trả lời:
Mật ong được coi là “thực phẩm vàng” với nhiều công dụng tuyệt vời. Một số lợi ích chính gồm:
- Tăng cường năng lượng: Đường tự nhiên trong mật ong giúp cung cấp năng lượng nhanh chóng.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Mật ong có thể làm dịu dạ dày, giảm chứng khó tiêu và hỗ trợ lợi khuẩn đường ruột.
- Kháng khuẩn, kháng viêm: Nhờ chứa hydrogen peroxide tự nhiên, mật ong giúp chữa lành vết thương nhẹ và làm dịu viêm họng.
- Tăng cường miễn dịch: Các chất chống oxy hóa trong mật ong hỗ trợ hệ miễn dịch.
- Làm đẹp da: Mật ong thường được sử dụng trong mặt nạ dưỡng da và sản phẩm chăm sóc sắc đẹp.
5. Có thể dùng mật ong cho trẻ sơ sinh không?
Trả lời:
Không. Trẻ dưới 1 tuổi không nên dùng mật ong, bởi vì mật ong có thể chứa bào tử vi khuẩn Clostridium botulinum, gây ra ngộ độc rất nguy hiểm cho hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện của trẻ. Sau khi trẻ trên 1 tuổi, hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa đã phát triển hơn, lúc đó mới có thể sử dụng mật ong với liều lượng nhỏ. Vì vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo tuyệt đối không cho trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi dùng mật ong.
6. Mật ong có giúp giảm cân không?
Trả lời:
Mật ong không phải là “thần dược giảm cân”, nhưng nếu sử dụng đúng cách thì nó có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Thay vì dùng đường tinh luyện, bạn có thể thay thế bằng mật ong trong khẩu phần ăn, vì mật ong chứa nhiều vitamin, khoáng chất và ít gây tăng đường huyết đột ngột. Nhiều người kết hợp mật ong với nước ấm, chanh hoặc quế để thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hỗ trợ tiêu mỡ. Tuy nhiên, mật ong vẫn chứa calo và đường tự nhiên, nên cần sử dụng điều độ, kết hợp cùng chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thể dục.
7. Có thể nấu nướng bằng mật ong không?
Trả lời:
Có thể. Mật ong thường được dùng làm chất tạo ngọt tự nhiên trong nhiều món ăn, từ bánh nướng, salad, đồ uống đến các món nướng như gà mật ong, cá nướng mật ong. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khi đun mật ong ở nhiệt độ quá cao (trên 60°C), một số enzym và chất dinh dưỡng có thể bị phá hủy. Vì vậy, để tận dụng tối đa lợi ích của mật ong, bạn nên cho mật ong vào món ăn sau khi đã nấu xong hoặc sử dụng ở mức nhiệt vừa phải.
8. Mật ong có phù hợp với người bị tiểu đường không?
Trả lời:
Mật ong có chỉ số đường huyết (GI) thấp hơn so với đường tinh luyện, do đó làm tăng đường huyết chậm hơn. Tuy nhiên, mật ong vẫn chứa lượng lớn đường tự nhiên, chủ yếu là fructose và glucose. Người bị tiểu đường chỉ nên sử dụng mật ong với liều lượng rất hạn chế và cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bổ sung vào chế độ ăn. Trong một số trường hợp, mật ong có thể thay thế đường trắng, nhưng tuyệt đối không lạm dụng.
9. Có thể bảo quản mật ong trong tủ lạnh không?
Trả lời:
Không nên. Nhiều người lầm tưởng rằng để mật ong trong tủ lạnh sẽ giúp bảo quản lâu hơn, nhưng thực tế điều này lại dễ khiến mật ong bị kết tinh nhanh chóng. Cách bảo quản tốt nhất là để mật ong ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và không để gần nguồn nhiệt cao. Ngoài ra, nên đậy kín nắp để tránh hút ẩm và ngăn ngừa kiến hoặc côn trùng.
10. Mật ong có tác dụng phụ gì không?
Trả lời:
Dù mật ong mang lại nhiều lợi ích, nhưng vẫn có một số tác dụng phụ cần lưu ý:
- Gây dị ứng: Một số người có thể dị ứng với mật ong, đặc biệt là những người nhạy cảm với phấn hoa.
- Ảnh hưởng răng miệng: Mật ong chứa đường tự nhiên, nếu sử dụng quá nhiều và không vệ sinh răng miệng đúng cách có thể gây sâu răng.
- Tăng cân: Nếu tiêu thụ quá nhiều, mật ong vẫn có thể dẫn đến thừa cân do lượng calo cao.
- Không an toàn cho trẻ sơ sinh: Như đã đề cập, trẻ dưới 1 tuổi không được dùng mật ong.